Od 8 stycznia 2020 roku recepty będą wystawione w formie elektronicznej jako e-recepty. Co to oznacza dla pacjenta? Czy posiadanie smartfona lub komputera będzie konieczne do zrealizowania e-recepty?

Czym jest e-recepta?

E-recepta jest elektroniczną formą dotychczas wystawianej recepty papierowej, która zawiera informacje o lekach przepisanych pacjentowi. Wszystkie e-recepty zapisane są w udostępnionym przez ministerstwo zdrowia zintegrowanym systemie informatycznym, dzięki czemu dostępne są dla lekarza, apteki oraz pacjenta, co sprawia, że nie musimy obawiać się zgubienia wystawionej recepty.

Jak wygląda e-recepta, którą otrzymuje pacjent?

Podczas wizyty lekarz wystawia receptę elektroniczną, korzystając ze swojego programu gabinetowego, podpisując ją cyfrowo (więcej informacji na temat tego, jak wystawić e-receptę znajduje się na stronie: E-recepta - Instrukcja: Jak wystawić?. Jedna e-recepta może zawierać 1 produkt leczniczy, ale istnieje możliwość połączenia do 5 e-recept w jeden pakiet recept, jest to tzn. recepta zbiorcza.

Pacjent może otrzymać receptę na trzy sposoby:

• w wersji papierowej jako tzn. wydruk informacyjny, zawierający kod kreskowy oraz czterocyfrowy kod dostępu;

• za pomocą SMS-a zawierającego czterocyfrowy kod;

• w postaci wiadomości e-mail zawierającej wydruk informacyjny w pliku PDF.

Internetowe Konto Pacjenta (IKP)

Każdy pacjent, który chce otrzymywać receptę elektroniczną w formie SMS-a lub wiadomości e-mail musi posiadać Internetowe Konto Pacjenta (IKP). Jest to bezpłatna aplikacja Ministerstwa Zdrowia dostępna na stronie pacjent.gov.pl. Żeby założyć konto potrzebny jest Profil Zaufany, którym potwierdzimy naszą tożsamość. Po zalogowaniu się do IKP możemy podać swój numer telefonu lub adres e-mail, na który będą przychodziły do nas e-recepty.

Istotną zaletą posiadania Internetowego Konta Pacjenta, oprócz możliwości otrzymywania recepty w formie elektronicznej, jest niewątpliwe stały dostęp do historii wizyt oraz wystawionych e-recept. Dzięki temu jesteśmy pewni, że nie zgubimy wystawionej dla nas e-recepty. W każdym momencie możemy także sprawdzić jak przyjmować dany lek – informacja o przepisanym dawkowaniu widoczna jest na e-recepcie. Dodatkowo osoby cierpiące na choroby przewlekłe, po uzgodnieniu z lekarzem, mogą otrzymywać kolejne e-recepty bez konieczności wizyty w gabinecie.

Więcej informacji jak założyć konto znajduje się na stronie obywatel.gov.pl.

Od jakiegoś czasu dostępna jest również nowa aplikacja mobilna na smartfony z systemem Android – eRecepta, która jest częścią IKP (link do strony).

Realizacja e-recepty w aptece

Aby zrealizować receptę elektroniczną w aptece, wystarczy przedstawić farmaceucie papierowy wydruk informacyjny, SMS lub wydruk informacyjny w formie dokumentu PDF otrzymany drogą mailową. Farmaceuta sczyta kod kreskowy lub poprosi nas o czterocyfrowy kod dostępu wraz z numerem PESEL osoby, dla której wystawiono e-receptę. Ważne jest, zwłaszcza gdy wykupujemy lekarstwa w imieniu innej osoby, aby pamiętać o zabraniu ze sobą numeru PESEL, ponieważ e-recepta nie zawiera tej informacji.

W przypadku gdy otrzymamy receptę zbiorczą zawierającą kilka pojedyńczych e-recept, mamy możliwość zrealizowania każdej z nich w innej aptece, każdorazowo podając czterocyfrowy kod dostępu dla całego pakietu. Przykładowo, jeśli lekarz przepisał nam trzy różne leki, ale w danej aptece brakuje aktualnie jednego z nich, to możemy wykupić tylko dwa lekarstwa, natomiast trzecie zrealizować już w innej aptece.

Istnieje również możliwość częściowej realizacji e-recepty. Gdy zdecydujemy się na wykupienie, np. tylko jednego z dwóch przepisanych nam opakowań danego produktu leczniczego, po kolejne opakowanie musimy udać się do tej samej apteki w okresie ważności e-recepty.

Ważną zmianą dotycząca realizacji recept jest zmiana daty realizacji e-recepty. 7 września 2019 roku weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia. Zgodnie z tą ustawą e-recepta jest teraz ważna 365 dni od daty jej wystawienia lub „daty realizacji od” określonej przez lekarza. Jednocześnie termin realizacji recept papierowych, które będą mogły być wystawiane od stycznia 2020 r. tylko w kilku, ściśle określonych, wyjątkowych przypadkach (więcej na ten temat w artykule: E-recepta - Instrukcja: Jak wystawić?) nie uległ zmianie i wynosi nadal 30 dni. Dodatkowo, jeśli chodzi o datę realizacji e-recepty, przewidziano kilka wyjątków w przypadku niektórych rodzajów leków. Termin realizacji recepty elektronicznej dla antybiotyków to 7 dni, dla środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancjie to 30 dni, a dla produktów immunologicznych wytwarzanych dla pacjenta – 120 dni.

Należy wspomnieć, że wydłużony czas realizacji e-recepty nie oznacza, że będziemy mogli wykupować przepisane nam lekarstwa przez kolejne 365 dni. Taki termin realizacji dotyczy jedynie e-recept, na których lekarz przepisał ilość leku na maksylmany czas terapii wynoszący 360 dni. W pozostałych sytuacjach e-receptę możemy zrealizaować zależnie od czasu terapii, na jaki przepisano ilość danego produktu leczniczego. Dodatkowo trzeba pamiętać, że pielęgniarki są upoważnione do wystawiania recept elektronicznych jedynie na maksymalnie 180 dni stosowania danego leku.